بزرگنمايي:
فصل اقتصاد - شاید خیلیها هنوز ندانند که هنگکنگ یک دولتشهر است. در واقع هنگکنگ یکی از شهرهای چین بوده که مستعمره بریتانیا میشود. بعدا به عنوان دولتشهر وضعیتی نیمهخودمختار پیدا میکند و حالا ماجراهایی با چین دارد که خواندنی است.
ترجمه: نسیم بنایی/ آینده نگر / منبع اصلی: اکونومیست آخرین بار سال 1997 بود که چین تلاش کرد هنگکنگ را پس بگیرد. بریتانیا با یک شرط هنگکنگ را که مستعمرهاش بود بازگرداند: «یک دولت، دو نظام». قرار شد هنگکنگ وضعیت نیمهخودمختار داشتهباشد. حالا بزرگترین تظاهرات خیابانی برای هنگکنگ رخ داده، البته در گذشته هم هنگکنگ شاهد تظاهرات خیابانی بود اما این یکی بزرگترین تظاهرات این کشور به شمار میآید. کسانیکه آن را سازماندهی کردهاند میگویند 1میلیون و 900هزار نفر در دومین تظاهرات به جمع اعتراضکنندگان ملحق شدند. این تظاهرات گسترده برای دولت معناهای بسیار خواهد داشت و نشان میدهد که مردم به دنبال مسائل خاصی هستند. کسانیکه به دولت کمونیست چین اعتراض دارند تلاش میکنند به خیابانها بیایند و مانع پیوستن دوباره هنگکنگ به چین بشوند. در واقع آنها نمیخواهند که چین دوباره روی آنها سلطه پیدا کند. رهبران چینیها هم در پکن در انتظارند که بتوانند دوباره سلطه هنگکنگ را به دست بگیرند.
ماجرای چین و هنگکنگ از یک قتل شروع شد. مردی به همراه همسرش به تایوان رفتهبود ولی مدتی بعد خودش تنها بازگشتهبود. او یک ماه بعد در هنگکنگ اعتراف کرد که همسرش را به قتل رسانده اما مقامات در هنگکنگ نمیتوانستند او را محاکمه کنند چرا که قتل در خاک هنگکنگ رخ ندادهبود. قتل مربوط به تایوان بود و آن مرد در خاک هنگکنگ مصون میماند. تنها در یک حالت محاکمهشدنی بود: قانون استرداد مجرمان. به کمک این قانون کشورها میتوانند مجرمان را به دست کشور دیگر بسپارند. اما مسئله این است که هنگکنگ و تایوان این قانون را نداشتند. حالا هم که بخواهند قانون استرداد مجرمان را اعمال کنند باید آن را در مورد چین هم اعمال کنند و این یعنی چین میتواند دوباره بر هنگکنگ سلطه داشتهباشد و عدهای را به عنوان مجرم به خاک خود ببرد و محاکمه کند. حالا مردم تمام تلاش خود را به کار گرفتهاند تا مانع اجرایی شدن این قانون شوند. ظاهرا مردم هنگکنگ هیچ اعتماد به مقامات چینی ندارند و به همین خاطر نمیخواهند این قانون اجرایی شود. از نگاه آنها چنین قانونی نقض حقوق بشر خواهد بود.
*اعتراضات ادامه دارد
اما قرار نیست آشوب به همین زودی به پایان برسد. جمعی از دانشجویان به دولت نامه نوشتهاند تا مانع از اجرای قانون استرداد مجرمان بشوند. آنها در نامه خود از دولت درخواست کردهاند که این تظاهرات را به چشم آشوب نبیند. چندی پیش که این اعتراضات آغاز شدهبود پلیس به مردم حمله و از گاز اشکآور استفاده کرد. آنها نام این تظاهرات را شورش و اغتشاش گذاشتند. حالا دانشجویان میخواهند نام این تظاهرات به عنوان اغتشاش ثبت نشود. عدهای هم در این ماجرا دستگیر شدهاند و در انتظار اعمال مجازات هستند. حالا دانشجویان سعی دارند که مانع محاکمه آنها بشوند.
آخرین تظاهرات گسترده در هنگکنگ مربوط به سال 2014 است که به آن «جنبش چتر» میگفتند. در آن زمان هم مردم به خاطر دخالت چین در انتخابات هنگکنگ دست به اعتراض زدند. اکنون اما به نظر میرسد به شکلی خیلی جدیتر این اعتراضات را انجام میدهند. در واقع آنها یک مبارزه حقیقی را با چین آغاز کردهاند و سعی میکنند مانع از سلطه چین بر هنگکنگ بشوند. اما چینیها نگران هستند که افزایش دموکراسی در این دولتشهر منجر به از دست رفتن آن برای همیشه بشود. در واقع هنگکنگ طبق قرارداد باید در سال 2047 دوباره به عنوان یکی از شهرهای چین شناخته شود. اما مقامات چینی نگران هستند که هیچوقت این اتفاق نیفتد در نتیجه سعی دارند از همین حالا دوباره سلطه خود را بر این کشور به دست بیاورند. البته مقامات در هنگکنگ تلاش میکنند این اتفاق اکنون رخ ندهد. برخی از آنها حتی در اعتراضات اخیر نیز شرکت کردهاند. واضح است که آنها نمیخواهند هنگکنگ را از دست بدهند. آنها میگویند سعی دارند با روشهای صلحآمیز سلطه بر هنگکنگ را برای خود حفظ کنند. ماجرای هنگکنگ ماجرایی پیچیده است که احتمالا تازه آغاز شده. در واقع آنها که در این اعتراضات شرکت کردهاند همگی از نسل جوان هستند و به این زودی دست از اعتراض برنمیدارند. نسل جوان مبارزهای جدی را آغاز کرده و احتمالا همینطور آن را ادامه خواهد داد.